محمود آموزگار، از فعالان پیشکسوت حوزه نشر، در آستانه سی و سومین دوره هفته کتاب و در حاشیه بازدید از خبرگزاری ایبنا، با اشاره به نوزدهمین سالگرد تأسیس این رسانه، گفت: «آغاز به کار ایبنا به عنوان خبرگزاری که فقط در چارچوب کتاب فعالیت میکند، اتفاق بسیار مهمی بود. حقیقت این است که ما انتظار نداشتیم این رسانه به فعالیت خود ادامه دهد. این رسانه مخالفانی هم داشت؛ چون بالاخره بودجهای هزینه شد، اما خوشبختانه ایبنا توانست به فعالیت خود ادامه دهد.»
وی ادامه داد: «نتیجه این اتفاق، تمرکز اطلاعات در مورد کتاب و تجربهای است که در صنعت نشر به طور کلی وجود دارد.» به نظر من این مسائل دستاوردهای بزرگی هستند که اکنون مرهون تداوم فعالیتهای ایبنا هستند.
آموزگار با بیان اینکه وقتی به فعالیتهای ایبنا نگاه میکنیم، میبینیم که واقعاً به نقطه خوبی رسیده است، افزود: انتشار مصاحبههای تخصصی با چهرههای تأثیرگذار در حوزه کتاب و همچنین تهیه و انتشار گزارش از نمایشگاههای خارجی، در مواردی که امکان حضور مستقیم ناشران وجود ندارد، از جمله اقدامات قابل تقدیر اخیر است.
به گفته وی، تصمیمگیرندگان باید به این نکته توجه داشته باشند که ایبنا فرصت بسیار خوبی در حوزه صنعت نشر است که مزایای آن بسیار بیشتر از هزینههای آن است و جنبههای مثبت فعالیتهای ایبنا، آگاهی مناسبی را به علاقهمندان به کتاب ارائه میدهد.
لزوم پرهیز از رویکردهای نمایشی و تکراری در هفته کتاب
این فعال حوزه نشر در ادامه با اشاره به برگزاری سی و سومین دوره هفته کتاب، مهمترین تأثیر آن را «تأثیر واقعی بر افزایش کتابخوانی و سیاستگذاری» دانست و گفت: «متأسفانه مسائلی که ۱۴ یا ۱۵ سال پیش مطرح شد، هنوز وجود دارد.» تمرکز بیش از سه چهارم فعالیت نشر در تهران و سهم اندک استانها هنوز حل نشده باقی مانده است.
آموزگار با بیان اینکه یکی از مشکلات این حوزه، شکاف بین مرکز و پیرامون است، توضیح داد: چیزی حدود سه چهارم فعالیت نشر در تهران متمرکز است و سهم بقیه کشور بسیار محدود است؛ البته در دولتهای یازدهم و دوازدهم، مجموعهای از کارها برای پر کردن این شکاف انجام شد، به عنوان مثال به پیشنهاد من و با طرحی که اندیشیده شد، وام ۳۰۰ میلیون تومانی با همکاری «بانک شهر» برای حمایت از تأسیس کتابفروشی در شهرستانها ارائه شد و با این وامها بیش از ۱۵۰ کتابفروشی تأسیس شد.
وی در ادامه با بیان اینکه یکی از مشکلات اصلی نشر، عدم اجرای قانون و عدم اراده برای لغو مجوز ناشرانی است که عملاً کتاب منتشر نمیکنند، افزود: «با وجود اصرار فعالان صنفی، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هنوز تصمیم قاطعی در این زمینه نگرفته است.» بارها این را گفتهایم، اما به نظر میرسد ارادهای برای لغو مجوز ناشرانی که کتاب چاپ نمیکنند، وجود ندارد.
رئیس سابق اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران با تأکید بر پرهیز از رویکردهای نمایشی و تکراری در هفته کتاب، گفت: «رفتن به کتابفروشیها برای یک روز، کار خوبی است، اما خروجی آن باید از نظر افزایش سرانه مطالعه قابل اندازهگیری باشد. بهتر است از فرصت هفته کتاب برای طرح و بررسی ریشهای مشکلات و ارائه راهکارهای اصلاحی استفاده شود.»
به گفته معلم، واقعیت این است که باید اثرات هفته کتاب بررسی شود و ببینیم چقدر در ترویج مطالعه و افزایش سرانه مطالعه تأثیر داشته است. من معتقدم اگر به ناهنجاریها، مشکلات و مسائل رسیدگی شود و نظرات مختلف جمعآوری شود، تصمیمگیرندگان ابزاری در دست خواهند داشت که میتوانند با آن سیاستگذاریهای بهتری انجام دهند.