فروشگاه‌های حیوانات خانگی: چهره یک معضل شهری
رشد روزافزون فروشگاه‌های حیوانات خانگی در تبریز و سایر کلان‌شهرها، پدیده نگهداری حیوانات خانگی را به یک کالای لوکس تبدیل کرده است. فروش حیوانات خاص، لوازم جانبی لوکس، جشن تولد حیوانات و خدمات زیبایی، مدلی از زندگی اشرافی را ترویج می‌دهد که هیچ شباهتی به فرهنگ بومی و اسلامی ندارد و باعث اختلاف طبقاتی و نارضایتی اجتماعی می‌شود.
خرید بدون ضابطه، رهاسازی غیرمسئولانه
بسیاری از فروشگاه‌های حیوانات خانگی، حیوانات را بدون آموزش یا مشاوره به افراد بی‌تجربه می‌فروشند. نتیجه این رویکرد، افزایش رهاسازی حیوانات در خیابان‌ها، پارک‌ها و طبیعت است؛ پدیده‌ای که علاوه بر ظلم به حیوانات، تهدیدی برای امنیت روانی و سلامت شهری است.
خطر بیماری‌های مشترک انسان و حیوان
عدم نظارت کافی دامپزشکی بر فروشگاه‌های حیوانات خانگی، زمینه را برای شیوع بیماری‌های خطرناک فراهم کرده است. بیماری‌هایی مانند هاری، توکسوپلاسموز، درماتوفیتوز و کیست هیداتیک از جمله تهدیداتی هستند که می‌توانند از حیوانات به انسان منتقل شوند. فقدان استانداردهای بهداشتی در برخی از فروشگاه‌های حیوانات خانگی نیز عامل مهمی در بروز این بیماری‌ها است.
تجارت سیاه؛ بازار داغ قاچاق حیوانات
در غیاب نظارت مؤثر، برخی از فروشگاه‌های حیوانات خانگی به صورت غیرقانونی حیواناتی از نژادهای خاص و حتی گونه‌های وحشی را خرید و فروش می‌کنند. قاچاق توله سگ‌ها و گربه‌های گران‌قیمت و نمایش آنها در ویترین مغازه‌ها، سلامت اکوسیستم و حقوق حیوانات را به خطر می‌اندازد و به وسیله‌ای برای تجارت غیرقانونی تبدیل شده است.
وابستگی عاطفی؛ آسیب روانی به کودکان
روانشناسان کودک هشدار می‌دهند که وابستگی شدید به حیوانات خانگی می‌تواند در صورت گم شدن یا مرگ حیوان، منجر به اختلالات روانی جدی شود. همچنین تبدیل حیوانات به “کالا” در ذهن کودکان، حس مسئولیت‌پذیری و همدلی با موجودات زنده را تضعیف می‌کند.
مزاحمت‌های شهری؛ شهروندان سخن می‌گویند
افزایش تعداد حیوانات خانگی در آپارتمان‌ها موجی از نارضایتی را در بین همسایگان برانگیخته است. شکایات مربوط به پارس کردن، بوهای نامطبوع و آلودگی محیط زیست افزایش یافته است و در غیاب قوانین روشن، شهروندان احساس می‌کنند که حقوق آنها نادیده گرفته می‌شود.
خلأ قانونی؛ مطالبه قانون‌گذاری شفاف
نبود قوانین جامع و نظارت مستمر بر فعالیت‌های فروشگاه‌های حیوانات خانگی، چالش‌های بی‌شماری را برای نظم شهری و سلامت عمومی ایجاد کرده است. در کشورهای توسعه‌یافته، این فروشگاه‌ها تحت نظارت دقیق بهداشتی، دامپزشکی و فرهنگی هستند؛ اما در ایران، فعالیت آنها با حداقل پاسخگویی همراه است.
قانون مجازات اسلامی؛ ابزاری قضایی برای مقابله با این مشکل
طبق قانون مجازات اسلامی، هرگونه رفتار یا سهل‌انگاری که سلامت عمومی را تهدید کند یا نظم اجتماعی را مختل کند، جرم محسوب شده و قابل پیگرد قانونی است. بنابراین، قوه قضائیه می‌تواند با استناد به این مقررات، نسبت به ساماندهی معضل سگ‌گردانی و نظارت بر فروشگاه‌های حیوانات خانگی اقدام کند.
ضرورت اقدام فوری و هوشمندانه
پدیده سگ‌گردانی بدون ضابطه و فعالیت فروشگاه‌های حیوانات خانگی بدون ضابطه، اکنون به یک چالش جدی در حوزه سلامت، فرهنگ و روانشناسی جامعه تبریز تبدیل شده است. انتظار می‌رود دستگاه‌های مسئول، اعم از قضایی، اجرایی و فرهنگی، با درایت، قاطعیت و سرعت عمل، برای اصلاح این وضعیت اقدام کنند.