نمایشگاه کتاب فرانکفورت ۲۰۲۵ روز چهارشنبه با حضور ۴۰۰۰ ناشر از ۹۰ کشور آغاز به کار کرد و قرار است تا ۱۹ اکتبر ادامه یابد. این نمایشگاه به عنوان بزرگترین رویداد بینالمللی در صنعت نشر، پذیرای ناشران، نویسندگان، مترجمان، ناشران دیجیتال و علاقهمندان به کتاب از سراسر جهان است. طبق رسم هر ساله که یک کشور مهمان افتخاری است، فیلیپین به عنوان مهمان ویژه در این نمایشگاه حضور دارد و غرفه این کشور سعی کرده است آثار ادبی و فرهنگی خود را در کنار برنامههای ادبی برگزار کند.
امسال، مقامات آلمانی برنامههای متنوعی را برای نمایشگاه کتاب فرانکفورت در نظر گرفتهاند، از جمله سخنرانی نویسندگان برجستهای مانند مایا لوند، لیا یپی، کامیل داود، تاد تامسون و دیگران. این برنامهها فرصتی را برای دیدار با نویسندگان و آشنایی با آثار جدید آنها فراهم میکند.
ناشران مختلفی از کشورهای مختلف در غرفههای جمعی برای معرفی آثار خود حضور دارند. غرفههای جمعی آلمان به طور ویژه در نمایشگاهها و رویدادهای بینالمللی حضور دارند و ناشران و کتابهای آلمانی را به مخاطبان خارجی ارائه میدهند. آنها همچنین اطلاعاتی در مورد روندها و موضوعات فعلی صنعت کتاب به زبان آلمانی ارائه میدهند.
نمایشگاه کتاب فرانکفورت علاوه بر رویداد اصلی در آلمان، تعدادی برنامه بینالمللی نیز دارد، از جمله حضور در نمایشگاههای جهانی و نمایشگاههای موقت که زبان و ادبیات آلمانی را ترویج میدهند. این برنامهها فرصتی برای آشنایی با نویسندگان آلمانیزبان و تبادل تجربیات فرهنگی بین کشورها فراهم میکند.
امسال، قبل از شروع نمایشگاه کتاب فرانکفورت، جایزه کتاب آلمان در نمایشگاه اهدا شد و دوروتی المیگر برای رمان «زنان هلندی» (Die Holländerinnen) برنده این جایزه شد. هیئت داوران 20 رمان را برای فهرست نهایی انتخاب کرده بود. از دیگر برنامههای این رویداد میتوان به اعلام جایزه زیباترین کتابهای آلمانی و بهترین کتابهای ادبیات کودک و نوجوان اشاره کرد که مجموعهای از آثار منتشر شده توسط ناشران آلمانی برای کودکان و نوجوانان است و فرصتهایی را برای خرید حق نشر و ترجمه فراهم میکند.
یورگن باس، رئیس نمایشگاه کتاب فرانکفورت، در سخنرانی افتتاحیه خود، موضوع اصلی نمایشگاه امسال را تبادل حقوق بینالمللی ترجمه و نشر، فناوری در نشر، فرهنگ عمومی و سرگرمیهای مرتبط با کتاب عنوان کرد و گفت که امیدوار است این شعار در سالهای آینده نیز ادامه یابد.
وی با تأکید بر نقش ادبیات در ایجاد ارتباط بین مردم گفت: «نمایشگاه کتاب فرانکفورت نشان میدهد که ادبیات چه کارهایی میتواند انجام دهد: مردم را به هم متصل میکند، تناقضات را تحمل میکند و دیدگاههای جدیدی را آشکار میکند.»
وی با اشاره به حقوق نشر و تبادلات بینالمللی، از حضور ۵۰۰۰ ناشر چینی و ارائه آثار ادبیات چین به زبانهای مختلف خبر داد. انتشارات پنگوئن نیز امسال بر ارائه کتابهای اسپانیایی زبان تمرکز دارد.
به گفته باس، برنامههای مربوط به فناوری نشر، قالبهای جدید (صوتی، دیجیتال) و بحثهایی در مورد تأثیر هوش مصنوعی بر بخش کتاب نیز از جمله موضوعات اصلی نمایشگاه امسال هستند.
او گفت: «ناشران و صنعت نشر باید فراتر از مرزهای زبانی و فرهنگی فکر کنند و این نمایشگاه فقط مکانی برای فروش کتاب نباشد، بلکه مکانی برای تبادل فرهنگی و فکری باشد. نمایشگاه امسال علاوه بر نسخههای چاپی کتاب، به رسانههای جدید مانند کتابهای صوتی، دیجیتال و حقوق نشر بینالمللی نیز توجه ویژهای دارد.»
وی افزود: «نشر کتاب بیش از هر زمان دیگری به «ارتباطات فرامرزی» و «ترجمه» نیاز دارد تا صداهای مختلف شنیده شود و نظام نشر در سطح جهانی تقویت شود. روندها نشان میدهد که بازار نشر به سمت قالبهای متنوعتر (کتابهای صوتی، دیجیتال، حقوق ترجمه، استفاده از هوش مصنوعی) در حال حرکت است و بنابراین ناشران باید آماده پذیرش این تحولات باشند.»
در حاشیه مراسم افتتاحیه، رویدادهای جانبی مانند «شبکهسازی» بین ناشران، جلسات تخصصی در مورد هوش مصنوعی و نشر و مذاکرات حقوق ترجمه آغاز شد.
حضور یک مهمان ویژه از فیلیپین به معنای تأکید بیشتر بر ادبیات و فرهنگ کشورهایی است که ممکن است در نشر بینالمللی کمتر دیده شده باشند و فرصتی برای دیده شدن آنها فراهم میکند.