رضایی، شاعر و نویسنده کرد، با خلق هایکو توانسته تجربهای نو از ادبیات معاصر کردی ارائه دهد. او در آثارش لحظات سادهای از زندگی، طبیعت و احساسات انسانی را در قالبی کوتاه و مختصر بیان میکند و با هر اثر، مخاطب را به تأملی کوتاه و عمیق دعوت میکند. حضور او در جشنوارهها و فعالیتهای فرهنگی شعر زنان نشان میدهد که هایکوی کردی ظرفیت بالایی برای بیان دغدغهها و دیدگاههای زنانه و انسانی دارد.
به بهانه درخشش این شاعر کرد در دومین جشنواره شعر زنان در عراق (حلبچه)، گفتگویی با لیلا رضایی، نویسنده و شاعر هایکو، داشتیم که در ادامه میتوانید آن را بخوانید:
چه چیزی باعث شد به سبک هایکو علاقهمند شوید؟
برای من جالب است که در کمترین کلمات، مانند جرقهای، میتوانم معنایی بزرگ، عمیق، فلسفی و عرفانی را به علاقهمندان به این مباحث و علاقهمندان به هنر، فرهنگ و معنا منتقل کنم. این موضوع برای من به یک علاقه شخصی نیز تبدیل شده است.
موضوعات هایکوهای شما بیشتر حول چه موضوعاتی است؟
با توجه به ساختار و فرم هایکو، من بیشتر موضوعات را از دغدغههای انسانی و بشری به طور کلی و به عنوان یک انسان انتخاب میکنم. این دغدغهها میتوانند فرهنگی، سیاسی، اجتماعی، اقتصادی یا حتی معنوی و عرفانی باشند و در ادبیات و فرهنگ ملتها نمود پیدا کنند؛ مثلاً ملت و ادبیات کرد.
هایکوی کردی؛ من با هایکو ظرفیتی برای بیان دغدغههای انسانی/جهان زنانه را روایت میکنم.
آخرین دستاورد هنری و فرهنگی شما چیست؟
آخرین دستاورد من حضور در دومین جشنواره شعر زنان بود که به موضوع ادبیات زنان و زبان شاعرانه زنانه در شعر شاعران زن معاصر کرد اختصاص داشت و با حضور جمعی از شاعران، فعالان، روشنفکران و مقامات دولتی در حلبچه عراق برگزار شد. من در این جشنواره شرکت کردم و توانستم یکی از برندگان باشم.
امیدوارم روزی زنان بتوانند جهانبینی خود را در هنر، شعر و ادبیات پیدا کنند و با شعر و هوش خود در پیشرفت فرهنگ و هنر مؤثرتر باشند. با شور، عشق و زیبایی برای زندگی، به عنوان یک زن با روحیه زنانه و عشق بیقید و شرط زنانه به هستی.
این جشنوارههای فرهنگی از اهمیت ویژهای در تبادلات فرهنگی و هنری برخوردارند. در این جشنوارهها، مواجهه با تنوع افکار و اندیشهها تأثیر زیادی در تعاملات هنری و فرهنگی دارد. البته ایجاد فرصت برای هنرمندان برای خلق آثار جدید و دیده شدن، و داوری آثار بدون تبعیض و جانبداری و در نظر گرفتن ظرفیتهای هنری، فرهنگی و زیباییشناختی آثار، باید در اولویت باشد. تنها در این صورت است که فرهنگ پویا میشود و هنر به تعالی میرسد.
آیا فکر میکنید ادبیات زنان کُرد نسبت به گذشته رشد کرده است؟
بله، قطعاً این اتفاق افتاده و افتاده است. رشد یک فرآیند یک شبه نیست؛ بلکه یک کیفیت است، نه یک کمیت. کیفیت شاعرانه در شعر زنان بیشتر در زبان شعر زنان است و مهمترین عامل آن رسیدن به جهانبینی و دیدگاه زنانه است؛ آشتی بیشتر و بهتر با زنانگی و ظرفیتهای زنانه خود که به دلایل مختلف به دلیل سانسور یا خودسانسوری در زنان اتفاق افتاده و میافتد.
چه چیزی شما را به سبک هایکوی ژاپنی علاقهمند کرد؟
من همیشه شیفتهی شعر کوتاه بودهام. هایکو به دلیل محدودیت سه سطری و ساختار موجزش، به من این امکان را میدهد که لحظات و احساساتم را به سادهترین و مؤثرترین شکل بیان کنم. در هایکو، هر کلمه مهم است و این دقت در انتخاب کلمات برای من بسیار جذاب است.
هایکوی کردی چه تفاوتی با هایکوی کلاسیک ژاپنی دارد؟
از نظر فرم و تعداد هجا تقریباً مشابه است، اما مضامین و تصاویر اغلب از طبیعت و زندگی کردها گرفته شده است. این ترکیب سنت ژاپنی با فرهنگ محلی، هایکوی ما را خاص و متفاوت میکند.